Op zoek naar balans in voeding, dat is de natuurvoedingskeuken. De basis is plantaardig waarbij groente, granen en peulvruchten de hoofdrol spelen. Maar natuurvoeding betekent zoveel meer. Het is wat de natuur ter plekke ons in het seizoen ‘geeft’. Dat betekent dat we zo min mogelijk van ver halen. Dus lokaal geteelde biologische groente van het seizoen. Zo krijg je binnen wat je op dat moment nodig hebt. Boontjes uit Kenia in de zomer, tomaten uit de kas in de winter; we hebben het niet nodig.
Groente;
het is er in alle soorten, smaken en kleuren. De ene groente hoef je maar kort te koken, of is zelfs rauw te eten, de ander heeft meer bereidingstijd nodig. En de wijze van bereiding doet iets met de groente. Aan de energie die de groente je geeft. Het is niet zo moeilijk voor te stellen dat een blaadje sla wat anders met je lichaam doet, dan een harde winterwortel. Zo is er in de zomer niets mis met een heerlijke salade. Lekker verkoelend in het warme seizoen. Maar in de winter kan dezelfde salade je de energie ontnemen. Het is dan beter om een lekkere verwarmende ovenschotel te maken met seizoensgroenten als kool en wortelgroente.
Variëren met groente is erg belangrijk. Elke groente is op een eigen manier gezond. En daarvoor moet je soms de reguliere supermarkt mijden. Even een natuurvoedingswinkel binnenlopen. En je vergapen aan de ‘vergeten groente’. Groente die je de energie geeft welke je in dat seizoen nodig hebt.
Granen;
het hoofdvoedsel in de natuurvoedingskeuken is graan. En dat is niet voor niets. Granen zijn voor veel mensen op onze planeet al vele eeuwen het belangrijkste voedsel. Graan was de basis voor alle traditionele culturen.
En granen zijn ook gezond voor ons. In graan zitten namelijk meervoudige koolhydraten. Deze veranderen tijdens de spijsvertering heel langzaam in glucose. Granen geven ons lichaam dus een gelijkmatige toevoer van energie.
Granen en graanproducten bevatten naast koolhydraten, eiwitten en vezels. Maar ook vitamines als B1, B3 en B11 en de mineralen jodium, ijzer, calcium, fosfor, kalium, magnesium en zink.
Volgens het Voedingscentrum is er sterke wetenschappelijke onderbouwing voor het gunstige effect van volkoren producten op de gezondheid. Zo is overtuigend aangetoond dat het eten van volkoren producten verband houdt met een lager risico op bepaalde hartziekten en darmkanker. Verder hangt het eten van volkoren producten samen met een lager risico op diabetes type 2.
Gierst, maïs en rijst bevatten geen gluten.
Net als groentes, zijn ook granen te verdelen in soorten met een verschillende energie. Zo is boekweit een echt wintergraan. Maïs daarentegen is een graan voor in de zomer. Tussenin zien we rijst, gierst, rogge, tarwe, haver en gerst.
Peulvruchten;
ze zijn onontbeerlijk in de vegetarische natuurvoedingskeuken. Ze geven je de benodigde eiwitten, maar zijn eveneens een bron van vitamine B1 en ijzer. Daarnaast bevatten peulvruchten veel vezels. En peulvruchten verlagen ook nog eens je LDL-cholesterol. Dat helpt om je bloedvaten gezond te houden.
Overigens is het een goed idee om peulvruchten in een maaltijd te combineren met granen. Peulvruchten bevatten namelijk weinig methionine, granen zijn hier juist rijk aan. Door ze te combineren wordt de eiwitkwaliteit van de maaltijd verhoogd. Dit is vooral van belang voor vegetariërs en veganisten. Omdat peulvruchten veel koolhydraten bevatten, kun je ze in je maaltijd ook gebruiken in plaats van aardappelen. Peulvruchten vervangen overigens geen groente.
Het is een goed gebruik in de natuurvoedingskeuken. Gedroogde bonen moet je eerst een nacht weken. Het verkort de kooktijd en breekt stoffen af die we niet teveel binnen moeten krijgen. Zoals lectines, saponinen en fytinezuur. Ook vermindert het weken winderigheid. Een stukje kombu met de bonen meekoken zorgt voor een nog betere vertering. Net als de bonen een beetje laten ontkiemen.
Als je wilt dat je bonen uit Nederland komen, kies dan voor peulvruchten van eigen bodem. Dat zijn onder andere bruine bonen, kapucijners en kievitsbonen. Kikkererwten komen uit Turkije, Rusland en Canada. Linzen uit China, Canada of Turkije. Ook soja wordt geïmporteerd, hoewel steeds vaker uit Europa. Zeker de biologische.
Biologisch;
mocht je portemonnee het toelaten, koop dan zoveel mogelijk biologisch. Ik heb wel eens discussies over het ‘nut’ van biologische producten in de keuken. Maar mij lijkt het toch echt beter dat er zo min mogelijk gif in je lichaam terecht komt. En in de natuur, in de bodem. Ook groeien biologische gewassen langzamer dan ‘plofgroente’. Je kan je dus voorstellen dat biologische groente meer energie bevat. En als je producten van het seizoen eet, dan hoeft biologisch ook niet altijd zoveel duurder te zijn dan bespoten groente, granen of peulvruchten.